Bu yazıyı ne zamandır yazmayı düşünüyordum, dün ve bu sabah Sadece Anne'nin sitesinde okuduğum bir çift yazı (buraya ve buraya bir tık lütfen) ve yazıya gelen yorumlar nedeniyle daha fazla ertelemeyip hemen yazmaya karar verdim.
Mühim not: Ben ne pediatristim, ne pedagogum, ne de herhangi bir konuda çocuk uzmanıyım. Yalnızca anneyim ve deneyimlerimi paylaşıyorum. Ve, sıklıkla da, benim durumumda olan anneleri rahatlatmaya çalışıyorum... çünkü, bu uyku konusunda o kadar büyük bir baskı var ki üzerimizde, sürüyle birlikte hareket etmezsek, herşeyi yanlış yapıyormuşuz gibi görünmemiz ve böyle hissetmemiz an meselesi :)
Yazının başlığı uyku yalanları; çünkü, böyle yalanlar söylenmeseydi bizlere, bebeğimizin "uyuması" adına uygulamamızı istedikleri "yöntemleri" başka türlü azimle uygulamamız mümkün olmazdı sanırım... Ferber, Tracy Hogg, Elizabeth Pantley, Dr. Weissbluth yöntemleri... Hepsi, çocuğumuza "kendi kendine" uyumayı öğretmezsek başımıza gelecekleri anlatıp bizi çocuklarımızı "zorla" uyutmaya yönlendirmediler mi, korkutmadılar mı, yapmazsanız "hatalı ebeveynsiniz" demediler mi (Tracy, dinince dinlen ama, bu sözün vaktiyle beni çok bunalıma sokmuştu)? Şimdi ben, bizim minik adamın, bütün bu "uyku uzmanlarını" nasıl "yalancı" çıkardığını anlatacağım sizlere:
"Bebeğiniz miniminnacıkken kendi kendine uyumayı öğrenmezse bir daha zor öğrenir."
Bizim minik adam, doğduğundan beri kucakta sallanarak uyutulmasına rağmen 4.5-5 aylıkken yatağında kendi kendine uyumaya başlamıştı. 7-8 aylık olana kadar da bu böyle sürmesine rağmen, iyice hareketlendiği dönemde "kendi kendine" uykuya dalma işini de kendiliğinden bıraktı.
"Bebeğiniz kendi kendine uyumayı öğrenmezse, yatağında uykuya dalmazsa, gece boyu deliksiz uyuyamaz. Sıklıkla uyanır."
Minik adam, o kendi kendine uyuduğu mutlu günlerde de geceleri 4-5 kere uyanıyordu. Halbuki, son bir haftadır, geceleri oturma odasında ayakta sallanarak uyuduğu halde, bütün gece yatağında hiç uyanmadan uyuyor. Bu saaddetin yeni bir diş istilasına kadar devam etmesini umuyorum.
"12-18 ay arası bir bebeğin günlük uyku ihtiyacı 11'i gece uykusu olmak üzere, 13-14 saattir. Daha az uyumamalıdır."
Tabii ki uyku için uzun süreler iyidir, ama bu da biraz genetik değil mi? Ben de pek az uyurmuşum, bizimkilere yıllarca 6’dan sonra uyumak kısmet olmamış. Ve biz neler neler denedik minik adam 6'da kalkmasın diye; uyanınca hemen emzirmedim, oyun oynamadım, sessiz kaldım... 17 aydır da azimle uyguluyorum bu yöntemleri ama Çınar, bana mısın demedi; ne kadar uykuya ihtiyacı varsa, o kadar uyuyor! Çünkü, o da bir insan! Biz de öyle yapmıyor muyuz? Tamam, bence de bizim minik adam günün pek azını uykuda geçiriyor ve ben hala nasıl yapsam da biraz daha çok uyusa diye düşünüyorum (1-1.5'ar saatten iki gündüz uykusu, 8-8.5 saatlik deliksiz gece uykusu). Ama uykudan çok mutlu uyanıyor, normal gelişiyor, huzurlu, hareketli, mutlu bir bebek. Eee, ne yapayım ben şimdi, kitabına uydurayım diye, uyku ilacı mı vereyim yavrucağa?
"Kendi kendine uyumayan çocuğun özgüveni gelişmez"
Geçen yazımda da bahsettiğim gibi, görüştüğümüz pedagogun, psikoloğun ve minik adamın doktorunun ortak kanısı şu: Çocuğun uykuya güvenli geçmesidir önemli olan! 2-2.5 yaşına kadar da kendi kendine uyumaya zorlamayın. O kendini nasıl güvende hissediyorsa, öyle uyutmayı deneyin. Yalnızca, uykuya geçiş sürecinin uzamamasına dikkat edin. Eğer uzuyorsa, çocuğunuz belki biraz daha geç yatmak istiyordur. Ve çocuğunuzu geç/kendi ihtiyaç duyduğu saatte yatırmak, onu zorla uyutmaya çalıştığınız zaman bozulan ilişkinizden daha az zarar verecektir. (Bu kısmı doktorlar söyledi, ben de beğendim!)
Tabii ki, kitaplardan yararlandığım ve başarılı bulduğum genel geçer uygulamalar da var. Mesela bebeğe bir uyku rutini uygulamak, her gece aynı yarım saat dilimi içinde yatırmak, uykudan önce hareketli oyunlar yerine daha sakin zaman geçirmek, rahatlatmak... bunlar, bence işe yarayan, uykuya geçişi kolaylaştıran uygulamalar. Çünkü ben de, bebeklerin düzen sevdiğine inananlardanım. Ama, çoğunlukla genetik faktörler tarafından etkilenen davranışsal özellikleri kalıplara sokmaya çalışan "tek-tipçi" yöntemlere, daha önce de yazdığım gibi, inanmıyorum, inanamıyorum.
Ve son olarak şunu söylemek istiyorum: Her anne, kendi bebeği için en doğrusunu bilir, hisseder ve uygular. Doktorumuzun bana söylediği gibi: Bebeğiniz mutlu ve huzurluysa, yanlış yapıyor olmazsınız! Hele "hatalı ebeveyn" hiç değilsinizdir, içiniz rahat olsun!
NOT: Bu yaklaşımda olan doktorlar da var; bu yazıyı yazarken, daha bu sitede yazanlara bakmamıştım... ama söylediğim herşeyi destekliyor! http://askdrsears.com/ Bana iyi geldi, tavsiye ederim!
NOT: Bu yaklaşımda olan doktorlar da var; bu yazıyı yazarken, daha bu sitede yazanlara bakmamıştım... ama söylediğim herşeyi destekliyor! http://askdrsears.com/ Bana iyi geldi, tavsiye ederim!
11 yorum:
Bu sabah, Çınar'ın gece uyku süresini az bulduğum için doktorunu aradım.
"Artık geceleri uyanmıyor ama, 8 saat ancak uyuyor, 10 gibi yatıyor, 6 da kalkıyor; nasıl olacak hocam böyle? Bu kadar uyku çok az değil mi?" diye söylenirken Tahsin Hocam bana aynen şunları söyledi:
"İyi, uyanmıyorsa harika! Mutlu, huzurluysa 8 saat de yetiyordur demek ki. 6'da kalkması da ondan çok sizin için sorun galiba, zor di mi o saatte kalkmak? Hehe, boşver iyidir, kahvaltıyı erken eder, iştahı da daha iyi olur. Hem, kreşe gitmeyecek mi bu çocuk, alışsın işte erken kalkmaya!"
Çok güldüm! Tahsin Hocam böyledir, hiç telaş yapmaz! Bizi hiç üzmez (uyarılarını yapar ama).
O yüzden, çok ama çok seviyoruz kendisini :))
Bebeğim daha 4 aylık, ama ben şimdiden gerilmiştim kendi kendine uyumadığı için. Kucağımda pışpış ile kendi halinde uyutuyorum dediğiniz gibi rutini takip edince daha kolay oluyor. Yatağına koymayı düşündüm ama gazdan kıvranan çocuk nasıl yatağında kendi başına uyuyabilir ki? Vallahi yazınızı okuduktan sonra şöyle bir oh çekip hatalı ebeveynlikten aslanlar gibi ebeveynlik yaptığıma karar verdim. Omzumda gazlarını çıkara çıkara mışıldıyor :)
Sevgiler Deynerya
Deynerya,
Bu uyku konusunda o kadar çok sıkıntı çektim (yanlış anlaşılmasın, oğlum yüzünden değil de, bu bahsettiğim kitaplar ve saireler yüzünden), o kadar boş yere üzüldüm ki vaktiyle, şimdi -deyim yerindeyse- tüm hıncımı burada çıkarıyorum ve rahatlıyorum!
Ve senin gibi, benim gibi anneler azıcık da olsa yardımcı olabildiğimi, rahatlatabildiğimi gördükçe çok mutlu oluyorum!
Bizim minik adam da gazdan çok çekti, ama 4.5-5 ay civarında gaz olayını atlatmıştık; güzel günler sizin için de yakındır umarım! Ama hala, ayaklarını üşüttüğünde sıcak su torbamız yatakta olmadan zor uyuyoruz. Bünye işte... ben de öyleyim :)
Zaten, gece sık uyanan, uyuyamayan bebeğin bir sıkıntısı mutlaka vardır. Çınar mesela, son 1 aydır uyanmadan uyumasına rağmen, hafta başından beri biraz rahatsız olduğu için yine gecede 1-2 kere kalkmaya başladı. Ama ben biliyorum ki, bu sıkıntıyı atlatınca geçecek. Önemli olan, o hastayken, yanında olmam.
Ve evet, bence her anne "aslanlar gibi ebeveynlik" yapıyor. "Hatalı ebeveynlik" ne kadar ağır bir söz! Nasıl davranmamız gerektiğini hissediyorsak, doğrusu odur! Çünkü her çocuğu en iyi annesi tanır.
Bebeğinizin tadını çıkarmanız, güle güle büyütmeniz dileğiyle, sevgiler!
Beceremdiniz kendi kendine uyutmayı yada sıkıldınız. Yapmak isteyenlere kötü örnek teşkil ediyorsunuz..Anticiliğe hiç gerek yok.
Bence yatır kaldır çok hümanist bir yöntem ferber için sitem etseniz anlardım.
Konu hümanizm değil, hiçbir anne-baba bebeğine zarar vermek istemez...
Konu, her bebeğin doğasına uygun davranmaktır. Ve bu zorlama yöntemlerin, her bebeğin doğasına uyma garantileri yoktur; olmadığı gibi, asıl bu yöntemlere zorlanan anne-babalara kendileri kötü örnek teşkil etmektedir.
Ben burda deneyimlerimi paylaşıyorum.
"Beceremediniz" kısmı için size Dr. Sears'ın sitesini okumanızı öneriyorum.
Kolay gelsin. Başak
Yatır kaldır yöntemini denediğim için bu yöntemin faydalarını gördüm ve görüyorum Daha güzeli varsa paylaşın bilelim buna da karşı değilim.
Oğlumun uykuları düzene girdi.
Oğlum düzgün yemeye başladı.
Açmı,tokmu,uykusumu var Rahatlıkla anlayabiliyorum
Doğallık diyorsunuz da nedir doğallık oğlumu ayağımda sallamakmı veya bir saat boyunca evde tur atmakmı
Doğallık nedir ?Annenin uykusuz kalıp bebeğiyle aslında ilgilenmek istememesimi yoksa karşısına ne çıkacağını bilerek yaşamasımı?
Kendi bebeğinizle ilgili deneyimleri vermeniz aslında güzel oldu demekki bir müddet sonra tekrar düzenleri bozulabiliyormuş.
Bu durumda kontrolü ele almak gerekmezmi .
İşin aslı ben aslında başlığı sevmedim uyku Yalanları değilde farklı olabilirdi..
Belki eleştiri yapmama kızıyorsunuzdur.
Ve bu arada ben sert bir şekilde yazmama rağmen bu yorumda yayınlanmaz zaten derken hem yayınlayıp hem güzel bir cevap e hoşuma gitti teşekkürler.
Adsız,
Doğal ebeveynliğin ne olduğunu anlamanız için size yine Dr Sears ve Psikolog Nilüfer Devecigil'in sitesini önerebilirim. Ve merak etmeyin, yazdıklarınızın hiçbiri değil doğal ebeveynlik (ya da onlara indirgenemez). Nilüfer Devecigil'in bir yazısında sorduğu gibi "kolunuzda saat olmasa bebeğinizin uykusunun geldiğini ya da acıktığını nasıl anlarsınız?" ile başlayan bir yaklaşım.
Başlık da "uyku yalanları" ve niye böyle olduğunu yazımın pek çok yerinde anlatıyorum zaten. Belki yeniden okumanız -isterseniz tabşş- yararlı olabilir. Oğlunuz kaç yaşında/aylık bilemiyorum ama ben yatır/kaldır, ferber ve diğer bilimum yöntemlerle kendi kendine uyumayı öğrenmiş çocukların da hastalık, diş çıkarma ve hatta bazen hiçbir "görünen" neden yokken düzenlerinin bozulduğunu da biliyorum (bizzat arkadaşlarım, kuzenlerim yaşadı). Başınıza gelmediyse ne güzel, umarım hiç de gelmez. Ama benim inandığım şey şu, işin bu kısmı yöntemden çok çocuğun mizacıyla ilgili.
Ve ben hiçbir yazımda "bu yöntemleri uygulamayın" demiyorum zaten. Uygulayamazsanız, sırf denildiği gibi kendi kendine uyumasını öğreteceğim diye çocuğunuzu ve kendinizi boşu boşuna YIPRATMAYIN diyorum. Kendi kendine uyumuyor diye HATALI EBEVEYN DEĞİLSİNİZ diyorum. Çünkü hata sizde ya da çocuğunuzda değil. Ve kendi kendine uyumayı öğrenmezse hiçbirinizin hayatı mahvolmaz. Daha uzun yazmayacağım, çünkü sorduğunuz herşeyin yanıtı için yazımı yeniden okumanızı önerebilirim. Çünkü sorduklarınızın hiçbirini söylemiyorum orada.
Bu konuyu, yine, çok yeni olarak şu linkte tartıştık: http://www.nurturia.com.tr/questions/e11053c1-c370-44dc-8dfb-9d64011e8f66/1/tracy-de-ferber-de-halt-etmis! (Bu arada, konu başlığının sahibi ben değilim.)
Ben eleştiri yapmanıza kızmıyorum; ama, söylemediğim şeyleri yanlış algılayıp bu kadar sert dönmenizin de çok hoşuma gittiğini söyleyemem.
Yorum denetimi kısmı bu blogda hakaret içerikli yorumların yayınlanmaması için var. Eleştirilmekten yorum yayınlamayacak kadar rahatsız olsam, zaten bu konuları blogumda paylaşmam. Kaldı ki, haklı olduğumu düşündüğüm her konu için bir yanıtım vardır. Yazmaktan da çekinmem. Konuşa konuşa ortak bir yol bulunabileceğine, bulunmasa bile en azından iki tarafın da eninde sonunda birbirini anlayacağına da inanırım. Kendime geri dönmeme de yararı olur. Keşke herkes böyle yapabilse.
Son olarak söyleyeceğim, hala şunu savunuyorum: tabii ki bu kitaplar vs okunmalı, araştırılmalı, ama çocuğu zorlayacak ve yıpratacaksa (ya da zorladı ve yıprattıysa) o yöntemler zorla uygulanmamalı. (Sizin oğlunuz gibi uyumlu tepki verdiyse ne ala; ama benim oğluma hiç uymadı bu iş. Ve ben onun iki gece bile olsa üst üste 1.5 saat boyunca ağlayıp, direnip, en sonunda da pes edip uyumasına dayanamadım, içim acıdı...) Ve sırf bilinen uyku yöntemleriyle çocuk uyumuyor diye yukarıda benim, biraz da dikkat çeksin diye, "yalan" olarak nitelediğim hiçbir şeye kanmamalı, kanıp da kafayı takmamalı, takıp da hayatı hem kendinize hem de çocuğunuza zehir etmemeli!
Daha da açık yazamaycağım sanırım. Umarım anlaşılmıştır.
İyi günler, Başak
Başak Hanım, bunlar da bizim yaşadıklarımız:
Biraz da çevremizdeki büyüklerin etkisiyle, 5 aydır kucakta gezerek, ayakta sallanarak uyutulan, yatağa bırakıldığı anda uyanıp çığlıklarla ağlayan bebeğim Tracy Hogg'un yatır kaldır yöntemi sayesinde deliksiz uyumaya başladı. Bebeğimin mizacı sandığım huysuzluklar, karın ağrısı sandığım çığlıklar, düzgün uyku almaya başladığımız günden itibaren kesildi.
Bu yöntem sayesinde kızımın huzurla uyumasını, mutlu bir şekilde uyanmasını sağlayabildim.
Bunları yazıyorum çünkü yazınızda dile getirdiğinizin aksine bu yöntemin "yalan", zorlayıcı ya da yıpratıcı olduğunu düşünmüyorum. Bunu da özellikle buraya yazmak istedim çünkü henüz araştırmamış, denememiş annelerin bu yazıyı okuyup bu yöntemi doğrudan gözden çıkarmalarına içim elvermedi.
Her bebeğin yapısı farklı da olsa uykunun öğrenilebileceğini kendi deneyimlerime dayanarak biliyorum. Uyku alışkanlığı kazandırmak için de illa bebeği saatlerce ağlatmak gerekmiyor. Ayrıca her ağlama da üzüntü ya da sıkıntı anlamına gelmiyor. Çevresinde olan biteni anlamlandıramayan, yorulan ancak uyumayı beceremeyen bebekler de ağlıyor. Bizim anne olarak görevimiz onların bu süreçte yanlarında olmak, kolaylıkla atlatmalarına yardım etmek.
Ben kızıma Tracy Hogg'un yöntemiyle uyuturken bir an olsun yanından ayrılmadım. Ne yapacağını anlayamadığı için ağlayan yorgun bebeğimi kucağıma alıp tatlı tatlı konuşarak sakinleştirdim, yeniden sıcak yatağına bıraktım. Biraz fazla eğilip kalktığım 2 günün sonunda artık kızım 3 - 4 dakika içerinde, sallanmadan, ağlamadan kendi yatağında huzurla uyuyor. Gece saatler boyu süren uyutma çabalarımız, analı kızlı ağlama krizlerimiz bitti. Kısacık gündüz uykuları uzadı. O, dinlendiği için daha mutlu bir bebek, ben de kendime vakit ayırabildiğim için daha sakin ve mutlu bir anne oldum.
Bu sürecin her bebekte aynı kolaylıkla gerçekleşmeyebileceğinin farkındayım. Bazı anne babaların bu yöntemi yeterince öğrenmeden uyguladıkları ve tutarlı davranamadıkları için sonuca ulaşamadıklarını da görüyorum.
Ama bunlardan yola çıkarak bir yöntemi karalamak, yalan kabul etmek de çok doğru bir tutum sayılmaz. Acaba bu şekilde vicdanınızı mı rahatlatıyorsunuz diye düşünmeden edemiyorum.
Tüm bebeklerin sağlıkla, huzurla büyümeleri dileğiyle,
Duru'nun Annesi
(Yukarıda bir yorum silinmiş gibi görünüyorsa, nedeni Seaborne'un mesajını yayınlayamadığımı düşündüğüm için e-posta iletisinden copy-paste yapmış; yayınlandığını görünce de silmiş olmamdır... yanlış anlaşılmasın).
Seaborn,
Değil blog yazımı, en son yazdığım iki yorumu bile önyargısız, biraz da empati kurmaya çalışarak okuyabilseniz sanırım bu kadar yorulmanıza gerek kalmazdı. Yine de katkı için sağolun. Yalnız, "Her bebeğin yapısı farklı da olsa uykunun öğrenilebileceğini kendi deneyimlerime dayanarak biliyorum." demişsiniz, kaç bebeği bu şekilde uyutmayı başardığınızı merak ettim gerçekten.
Bir tek şunu söyleyeyim, o Tracy vs denediğim dönemde en çok ağladı Çınar, onun dışında uykuya geçmesi uzun sürse de ağlayıp üzülmezdi. Demek ki neymiş, her yöntem her çocuğa uymadığı gibi her çocuğun tepkileri de farklıymış (aacaba bunu daha kaç kez yazmam gerekecek?)
Bunlara ek yanıtım olarak da lütfen yazımın ve yorumlara verdiğim yanıtların tamamını kabul edin.
Başak
NOT: Bundan sonra, Tracy, Ferber vs gibi yöntemleri toptan reddediyormuşum, kimse okumamalı/bebeğine uygulamamalı diyormuşum gibi yazdığımı düşünen/ima eden yorumlara yanıt vermeyeceğim (yayınlarım, reddetmem); öyle yazmadığım son derece açık. Bu yöntemi denemiş ve çocukları bu şekilde uykuya dalmış annelerin alınganlık göstermesine gerek yok.
Deneyip de "becerememek" gibi bir şey benim durumumda söz konusu olmadığı için (denedim, ama benim oğluma uymadı), bunu ima eden ya da aleni söyleyen yorumları da yayınlamayacağım. Çünkü yanıtlamaktan klavyemin boyaları aşındı :)
selamlar,
insanlara yardımcı olmaya çalışmanız gerçekten çok güzel. kimi zaman anlaşılamamış olmanız da olağan bir durum.
benim de 3 aylık bir kızım var tracy hogg'un kitabı var bizde de... okuyoruz, kendimizce uygulamaya çalışıyoruz ama açıkçası kastırmamaya çalışıyorum. sonuçta bebeklerimiz makine değil.
size bir şey sormak istiyorum, gece deliksiz uyuyan bebeği uyku esnasında emzirmek için uyandırıyor musunuz veya o uyurken mi emziriyorsunuz?
Adsız,
teşekkürler yorumunuz için. Size kolay gelsin...
Ben Çınar'ı hiç uyurken kaldırıp emzirmedim -ilk 20 gün dışında. Sonrasında doktorumuz uyandırmaya gerek olmadığını, uyandığı zaman besleyebileceğimi söyledi. Ben de hep öyle yaptım. Gece beslenmesi (yani uyandığında emzirme) tam olarak 13 aylıkken bitti bizde.
Sevgiler, Başak
Yorum Gönder